Nefrologia to dział medycyny, który może dla wielu brzmieć obco, ale nie znaczy to w ogóle o mniejszym znaczeniu tej specjalizacji. Lekarz nefrolog zajmuje się bardzo ważnym elementem naszego organizmu, czyli układem moczowym. Specjaliści z tej dziedziny m.in. diagnozują, leczą i zapobiegają stanom oraz chorobom związanym z zaburzeniem prawidłowej pracy nerek. Jakich sygnałów naszego organizmu nie powinniśmy lekceważyć i kiedy zwrócić się po pomoc do nefrologa?

Nerki – funkcja i przyczyny chorób

Nerki pełnią bardzo ważne funkcje dla naszego organizmu – ich zadaniem jest m.in. usuwanie z organizmu toksyn, leków, produktów przemiany materii
i nadmiaru wody, a także utrzymanie należytego poziomu ciśnienia tętniczego krwi. Bardzo ważne jest, aby organ ten poprawnie funkcjonował, jednak coraz więcej osób ma problemy z nerkami. Dlaczego tak się dzieje?

Zaburzenia pracy nerek mają różne przyczyny. Wśród czynników wymienia się między innymi: infekcje bakteryjne układu moczowego, przesycenie moczu substancjami
i związkami chemicznymi tworzącymi kamienie, dietę bogatą w białko zwierzęce, spożywanie małej ilości płynów, nadmierną masę ciała, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, niewydolność serca, palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, miażdżycę, ekspozycję na metale ciężkie, związki nefrotoksyczne (np. leki), wrodzone lub nabyte wady układu moczowego.

Najczęściej występującymi chorobami nerek są:

• zakażenie układu moczowego – obecność drobnoustrojów (zwykle bakterii)
  w drogach moczowych, które predysponuje do zapalenia nerek,
• kamica układu moczowego – w układzie moczowym pojawiają się nierozpuszczalne złogi, nazywane kamieniami,
• przewlekła choroba nerek – uszkodzenie nerek, które utrzymuje się dłużej niż
  3 miesiące,
• ostra choroba nerek - nagłe upośledzenie czynności nerek, które charakteryzuje się wzrostem stężenia kreatyniny we krwi i zmniejszeniem objętości wydalanego moczu poniżej 500 ml na dobę.

Kiedy udać się na wizytę do nefrologa?

Do specjalisty musimy jak najszybciej się zwrócić, gdy zauważymy:

• zmiany w częstości oddawania moczu, w tym częstsze oddawanie moczu
  w nocy lub w dzień,
• skąpomocz, czyli niewielką ilość oddawanego moczu,
• bezmocz,
• pienienie się moczu,
• mocz podbarwiony na czerwono, czyli tzw. krwiomocz,
• pieczenie, ból przy oddawaniu moczu, parcie na mocz,

Do objawów, które mogą świadczyć o tym, że nerki niedomagają, należą również uczucie przewlekłego zmęczenia, trudności z koncentracją, słabszy apetyt, nocne skurcze nóg, obrzęk (najczęściej nóg), a także suchość i swędzenie skóry. Jednak nerki to narząd, który nie daje od razu jasnych sygnałów o chorobie albo są to objawy tak niewielkie, że są pomijane przez pacjentów - przewlekła choroba może rozwijać się nawet 20/30 lat bez żadnych symptomów. Bezbolesny przebieg choroby nie skłania do wykonania badań, które umożliwiłyby wczesną diagnostykę. Z tego powodu często schorzenia nerek diagnozowane są bardzo późno. Dlatego nie powinniśmy czekać na konkretne powody do wykonania badań profilaktycznych. Co zrobić, aby dowiedzieć się, czy nasze nerki są zdrowe?

Badania profilaktyczne nerek

Profilaktyka nerek to badania tanie i łatwe do wykonania. Pierwszym z nich jest ogólne badanie moczu (które powinniśmy wykonać raz w roku). Warto zbadać również stężenie kreatyniny we krwi i oznaczyć współczynnik filtracji kłębuszkowej (eGFR). Zalecane jest także badanie ultrasonograficzne układu moczowego. Takie badanie pomaga rozpoznać obecność zmian patologicznych (w tym złogi, guzy, torbiele, zmiany w przebiegu dróg wyprowadzających mocz).

Niektóre schorzenia zwiększają ryzyko pojawienia się chorób nerek. Są to:

• stany metaboliczne, takie jak cukrzyca,
• wysokie ciśnienie krwi,
• choroby serca.

W tych przypadkach szczególnie zalecana jest konsultacja z nefrologiem.

Jak dbać o układ moczowy i zapobiegać chorobom nerek

Zapobieganie chorobom nerek nie jest wcale trudne, często wystarczy wprowadzenie kilku zdrowych nawyków do naszego życia. Przede wszystkim należy:

• pić płyny w odpowiedniej ilości – szczególnie w upalne dni,
• ograniczyć spożycie soli ,
• nie wstrzymywać moczu - kiedy odczuwamy parcie na pęcherz, powinniśmy jak najszybciej udać się do toalety, ponieważ powstrzymywanie się źle wpływa na cały układ moczowy,
• nie nadużywać leków przeciwbólowych – nawet powszechnie dostępne tabletki przeciwbólowe również mogą mieć zły wpływ na nerki.

Stosując się do tych zasad nadal musimy pamiętać o regularnym wykonywaniu badań profilaktycznych - nawet osoby prowadzące zdrowy tryb życia mogą się znaleźć w grupie ryzyka.

Jesteś w grupie ryzyka chorób nerek? Chcesz skonsultować wyniki ze specjalistą? Lek. med. Karol Jarożek jest nefrologiem, który przyjmuje w Centrum Medycznym Sport-Reh. Umów się do niego na wizytę!

Zadzwoń pod numer: 663 143 288 lub odwiedź nas w naszej siedzibie w Lesznie przy ulicy Święciechowskiej 74 (od poniedziałku do piątku od 8:00 do 20:00).