Miażdżyca to jedna z najpopularniejszych chorób układu krwionośnego. Często jest kojarzona z osobami po 50 roku życia, gdyż to zazwyczaj wtedy występują jej objawy w postaci choroby niedokrwiennej serca, chromania przestankowego, niedokrwienia czy udaru mózgu. Jednak pierwsze zmiany miażdżycowe mogą pojawić się już we wczesnym dzieciństwie. Czym właściwie jest miażdżyca i jak się przed nią uchronić?
Co to jest miażdżyca?
Miażdżyca to choroba układu sercowo-naczyniowego, która polega na odkładaniu się lipidów wewnątrz ściany naczyń krwionośnych i powstawaniem blaszki miażdżycowej. Proces ten powoduje zwężenie tętnicy, na skutek czego może dojść do ograniczenia, a nawet zatkania przepływu krwi. Często prowadzi to do poważnych powikłań takich jak: zaburzenia rytmu serca, zawał mięśnia serowego, choroba niedokrwienna serca, udar mózgu, choroby nerek, nadciśnienie tętnicze, choroby naczyń obwodowych, czy cukrzyca.
Przyczyny miażdżycy
W grupie ryzyka zwiększonego zachorowania na miażdżycę najczęściej znajdują się osoby, które prowadzą niezdrowy tryb życia, bądź posiadają choroby współistniejące.
Wpływ na występowanie choroby mają między innymi:
• nadmierne spożycie tłuszczów prowadzące do hiperlipidemii,
• otyłość,
• nadciśnienie tętnicze,
• choroba układu sercowo-naczyniowego,
• choroba tętnic obwodowych,
• choroby nerek,
• źle kontrolowana lub nierozpoznana cukrzyca,
• palenie tytoniu,
• brak aktywności fizycznej.
Wyróżniamy także czynniki zwiększające ryzyko zachorowania, na które pacjent nie ma wpływu.
Są to:
• podeszły wiek,
• płeć męska,
• predyspozycje genetyczne - historia przedwczesnego występowania chorób układu sercowo-naczyniowego i jej powikłań w rodzinie.
Miażdżyca – objawy
Zatkanie światła naczyń krwionośnych następuje zazwyczaj w długim okresie czasu – blaszki miażdżycowe mogą rozwijać się w tętnicach we wczesnej młodości, a kliniczne objawy choroby pojawiają się dopiero po latach. Dokładne objawy chorobowe zależne są od lokalizacji zmian miażdżycowych oraz jednostek chorobowych, które rozwijają się jako ich konsekwencja. Niektórymi z objawów mogą być:
• W przypadku miażdżycy tętnic wieńcowych, zaopatrujących w krew mięsień serca – łatwiejsze męczenie się i duszności nawet po niewielkim wysiłku, bóle w klatce piersiowej (tzw. bóle wieńcowe),
• W przypadku miażdżycy tętnic szyjnych i kręgowych, zaopatrujących w krew mózg – zawroty głowy, dezorientacja, przemijające trudności z mówieniem, przejściowe niedowłady,
• W przebiegu miażdżycy jelit i tętnic w jamie brzusznej – bóle brzucha,
• W przypadku miażdżycy kończyn dolnych – bóle mięśni podudzia (najczęściej jest to ból łydki, ale może też dotyczyć pośladka czy stopy), pojawiające się w czasie marszu lub biegu, które ustępują zaraz po zaprzestaniu czynności (tzw. chromanie przestankowe),
• W miażdżycy tętnic nerkowych – niewydolność nerek, ciężkie nadciśnienie.
Profilaktyka i leczenie miażdżycy
Jak w każdej chorobie im wcześniej rozpocznie się profilaktykę tym lepiej. W pakietach laboratoryjnych badań dotyczących miażdżycy zazwyczaj znajdują się:
• lipidogram
• apolipoproteina A (główne białko HDL), apoliporpoteina B (główne białko LDL) oraz lipoproteina (a),
• stężenie glukozy,
• morfologia krwi,
• kreatynina.
Przy podejrzeniu miażdżycy wykonuje się również USG Doppler. Badanie to pozwala w porę wykryć zmiany chorobowe w naczyniach krwionośnych, takie jak niedrożność tętnic, zatory żylne i tętniaki.
Leczenie miażdżycy jest zależne od lokalizacji zmian. Kluczową kwestią jest obniżenie cholesterolu, między innymi poprzez zmianę trybu życia, nawyków żywieniowych oraz odpowiednie dostosowanie leków. Sposobami na zatrzymanie rozwoju zmian miażdżycowych są:
• zdrowa, zbilansowana dieta,
• aktywność fizyczna,
• niepalenie papierosów,
• utrzymywanie odpowiedniej wagi.
Ważne jest również regularne wykonywanie badań profilaktycznych, które pozwolą na szybką reakcję i niedopuszczenie do poważnych powikłań. U niektórych pacjentów konieczne może być leczenie operacyjne polegające na usunięciu blaszki miażdżycowej, wszczepieniu by-passów lub poszerzeniu wewnątrznaczyniowym.
Jeśli potrzebujesz wykonać USG Doppler lub chcesz zapisać się na wizytę do lekarza specjalisty możesz to zrobić w Centrum Medycznym Sport-Reh, dzwoniąc pod numer telefonu: 663 143 288 lub odwiedzając naszą siedzibie w Lesznie przy ulicy Święciechowskiej 74 (od poniedziałku do piątku od 8:00 do 20:00).